Έκτο βήμα: γλώσσα του κινηματογράφου
Πριν αρχίσετε τα γυρίσματα μελετήστε την κινηματογραφική γλώσσα (θα βρείτε και σ΄αυτή την έκδοση μερικές βασικές πληροφορίες) και εξοικειώστε τα παιδιά με αυτήν.
Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ (ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ)
Σκηνή: είναι το τμήμα του σεναρίου όπου υπάρχει ενότητα χώρου και χρόνου (άρα
όποτε έχουμε αλλαγή στον χρόνο ή στον χώρο, έχουμε και αλλαγή σκηνής)
Πλάνο: τμήμα της σκηνής (έχουμε αλλαγή πλάνου κάθε φορά που αλλάζει η θέση
της κινηματογραφικής μηχανής)
Ονομασία πλάνων:
1. Ανάλογα με την απόσταση από το αντικείμενο:
Πάρα Πολύ γενικό (ο άνθρωπος φαίνεται μικρός, κυριαρχεί το τοπίο)
Πολύ Γενικό (πάλι κυριαρχεί ο χώρος, η ανθρώπινη φιγούρα είναι όμως πιο κοντά)
Γενικό (φαίνεται ολόκληρος ο χαρακτήρας)
Αμερικάνικο (η ανθρώπινη φιγούρα ως τα γόνατα)
Μεσαίο ή μπούστο (ένα πλάνο από τη μέση και πάνω)
Κοντινό (γκρο πλαν) (το πρόσωπο)
Πολύ κοντινό (τα μάτια ενός ανθρώπου ή μια λεπτομέρεια π.χ. ένα έντομο)
2. Ανάλογα με το ύψος της κινηματογραφικής μηχανής
Στο επίπεδο του ματιού (η κάμερα τοποθετείται στο ύψος του ανθρώπου)
Πλονζέ (η μηχανή κοιτάει προς τα κάτω, είναι μια λήψη που καταπιέζει το
αντικείμενο που κινηματογραφούμε)
Κοντρ πλονζέ (η μηχανή κοιτάει προς τα πάνω)
Ομπλίκ (η μηχανή μπαίνει σε λοξή θέση, λήψη που δίνει ένα είδος αστάθειας στο πλάνο)
3. Ανάλογα με τη γωνία λήψης
Φας (μετωπικά, κατά πρόσωπο)
Προφίλ (το δεξιό ή το αριστερό μάγουλο)
Τρία τέταρτα (υπό γωνία)
4. Ανάλογα με την κίνηση της μηχανής
Πανοραμίκ (από δεξιά-αριστερά ή και αντίστροφα, στον οριζόντιο άξονα της μηχανής)
Βερτικάλ (η κίνηση από πάνω προς τα κάτω και αντίστροφα, στον κάθετο άξονα της μηχανής)
Τράβελινγκ ( η μηχανή κινείται με βαγονάκι ή άλλον τρόπο πάνω σε ράγες, πλησιάζοντας ή όχι σε κάποιο πρόσωπο ή αντικείμενο)
5. Συνδεσμολογία πλάνων
Κατ (τελειώνει ένα πλάνο και απλά αρχίζει το επόμενο)
Fade in (ξεκινά η εικόνα από σκοτάδι και σιγά σιγά φωτίζεται)
Fade out (το πλάνο σταδιακά σκοτεινιάζει, ώσπου γίνεται μαύρο)
Φοντύ ανσενέ (το πλάνο σταδιακά σβήνει μέσα στο επόμενο που ανάβει)
Εφφέ
Σκηνή: είναι το τμήμα του σεναρίου όπου υπάρχει ενότητα χώρου και χρόνου (άρα
όποτε έχουμε αλλαγή στον χρόνο ή στον χώρο, έχουμε και αλλαγή σκηνής)
Πλάνο: τμήμα της σκηνής (έχουμε αλλαγή πλάνου κάθε φορά που αλλάζει η θέση
της κινηματογραφικής μηχανής)
Ονομασία πλάνων:
1. Ανάλογα με την απόσταση από το αντικείμενο:
Πάρα Πολύ γενικό (ο άνθρωπος φαίνεται μικρός, κυριαρχεί το τοπίο)
Πολύ Γενικό (πάλι κυριαρχεί ο χώρος, η ανθρώπινη φιγούρα είναι όμως πιο κοντά)
Γενικό (φαίνεται ολόκληρος ο χαρακτήρας)
Αμερικάνικο (η ανθρώπινη φιγούρα ως τα γόνατα)
Μεσαίο ή μπούστο (ένα πλάνο από τη μέση και πάνω)
Κοντινό (γκρο πλαν) (το πρόσωπο)
Πολύ κοντινό (τα μάτια ενός ανθρώπου ή μια λεπτομέρεια π.χ. ένα έντομο)
2. Ανάλογα με το ύψος της κινηματογραφικής μηχανής
Στο επίπεδο του ματιού (η κάμερα τοποθετείται στο ύψος του ανθρώπου)
Πλονζέ (η μηχανή κοιτάει προς τα κάτω, είναι μια λήψη που καταπιέζει το
αντικείμενο που κινηματογραφούμε)
Κοντρ πλονζέ (η μηχανή κοιτάει προς τα πάνω)
Ομπλίκ (η μηχανή μπαίνει σε λοξή θέση, λήψη που δίνει ένα είδος αστάθειας στο πλάνο)
3. Ανάλογα με τη γωνία λήψης
Φας (μετωπικά, κατά πρόσωπο)
Προφίλ (το δεξιό ή το αριστερό μάγουλο)
Τρία τέταρτα (υπό γωνία)
4. Ανάλογα με την κίνηση της μηχανής
Πανοραμίκ (από δεξιά-αριστερά ή και αντίστροφα, στον οριζόντιο άξονα της μηχανής)
Βερτικάλ (η κίνηση από πάνω προς τα κάτω και αντίστροφα, στον κάθετο άξονα της μηχανής)
Τράβελινγκ ( η μηχανή κινείται με βαγονάκι ή άλλον τρόπο πάνω σε ράγες, πλησιάζοντας ή όχι σε κάποιο πρόσωπο ή αντικείμενο)
5. Συνδεσμολογία πλάνων
Κατ (τελειώνει ένα πλάνο και απλά αρχίζει το επόμενο)
Fade in (ξεκινά η εικόνα από σκοτάδι και σιγά σιγά φωτίζεται)
Fade out (το πλάνο σταδιακά σκοτεινιάζει, ώσπου γίνεται μαύρο)
Φοντύ ανσενέ (το πλάνο σταδιακά σβήνει μέσα στο επόμενο που ανάβει)
Εφφέ